Anjioödem nedir?

Anjioödem, derinin alt katmanlarında gelişen ve şişme, kaşıntı, yanma veya batma hissi gibi belirtilere yol açan bir ürtiker formudur. Genellikle göz kapakları, dudaklar ve bazen ağız içinde görülür. Ellerde şişlik ve ağrı olabilir. Ağız içi etkilenirse, nefes darlığı ve yutma güçlüğü gibi ciddi belirtilere yol açabilir. Anjioödem ve ürtiker ayrı ayrı görülebileceği gibi, birlikte de görülebilirler.

Ürtiker ve Anjioödem Neden Olur?

Her iki durumda da deri hücrelerinden (mast hücreleri) histamin salınımı nedeniyle yakınmalar meydana gelir. Fiziksel faktörler (egzersiz, soğuk hava, deri basıncı gibi), yiyecekler, ilaçlar ve enfeksiyonlar bu hücreleri uyarabilir. Bazı kronik ürtiker vakalarında, kişinin bağışıklık sistemine ait yapılar (otoantikorlar), mast hücrelerinden histamin salınımını tetikler. Genellikle, olağan ürtiker vakalarında belirli bir neden bulunamayabilir.

Kurdeşeni Neler Tetikler?

Aşağıdaki faktörler, ürtikerin ortaya çıkmasına yol açabilir:

• Enfeksiyonlar: Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları, grip ve nezle.
• İlaçlar: Her türlü ilaç ürtiker oluşturabilir, ancak ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve antibiyotikler daha sık neden olabilmektedir. Ayrıca bazı tansiyon ilaçları (ACE inhibitörleri) anjioödemi tetikleyebilir.
• Alkol, gıda ve katkı maddeleri: Fındık, ceviz, balık, domates ve çilek gibi yiyecekler nadiren ürtikeri tetikleyebilir.

Kurdeşen (Ürtiker)den Korunmak İçin Ne Yapılabilir?

Ürtikeri tetikleyen faktörlerden kaçınılması çok önemlidir. Bu önlemler şunlar olabilir:

• İlaç kullanımı: Çok gerekli olmadıkça ağrı kesicilerden kaçınılmalıdır. Parasetamol, güvenli bir alternatif olabilir. Ayrıca ACE inhibitörlerinden kaçınılmalıdır.
• Alkol tüketimi: Alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Egzersiz ve ortam koşulları: Aşırı egzersiz, aşırı sıcak veya soğuk ortamlardan kaçınılmalıdır.
• Yiyecekler: Boya ve katkı maddesi içeren gıdalardan kaçınılmalıdır.

Kurdeşen (Ürtiker) Tedavisi

Ürtiker tedavisinin en önemli aşaması, ürtikeri kötüleştiren faktörlerden kaçınmaktır. Tedavide kullanılan başlıca ilaçlar:

• Antihistaminikler: Kaşıntı ve kabarıklığı hafifletmek için yaygın olarak kullanılan ilaçlardır. Günlük düzenli kullanımı, tedavinin başarısı için çok önemlidir. Bu ilaçlar, belirtilerin oluşmasını engeller, ancak kabarıklık olsa bile düzenli kullanılması gereklidir. Eğer ilaçlar yeterli gelmezse, doktorunuz ilacın dozunu artırabilir. Antihistaminikler, bazı kişilerde uyku hali ve dikkat dağınıklığına neden olabilir. Bu yüzden, dikkat gerektiren işler yapıyorsanız doktorunuza bildirin.
• Steroidler ve siklosporin gibi immünosupresif ilaçlar: Dirençli vakalarda kullanılabilir. Ayrıca, bazı durumlarda omalizumab gibi enjeksiyon tedavileri de önerilebilir.

Acil Durumlar:

Dil ve boğaz şişliği nadiren görülse de, bu durum anjioödem belirtileridir ve hayatı tehdit edebilir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız, derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir.